İndi xaker sözünün və bu tipdən törəyən hər bir anlamın mənasını bizlərin hər biri bilir.Amma gəlin görək dünyada ilk xakerin kim olduğunu, dünyada ilk xakerlik faktının nə vaxt baş verdiyini,dünyada ən məşhur xakerlik faktlarının hansı lar olduğunu bilirsinizmi?! İndi siz onların hamısını biləcəksiniz.Dediyim faktlar dünya kiber mütəxəsisləri tərəfindən yekdilliklə təsdiqlənmişdir.
1960 Xakerliyin yaranması
İlk komputer xakerləri Massaçuset Texnoloji İnstitutunda (MİT) baş veribdir.Xakerlik hack sözündən götürülübdür.Həmin sözün mənası isə doğramaq, oğurluq etmək, icazəsiz iş görmək və s. kimi mənalar kəsb edir.Həmin hack sözü dəmiryol işçilərinin və elektropozdla məşğul olanların dilindən götürülmüşdür.Dəmir yolçularında, xüsusiylə də ABŞ dəmiryollarında sürətli işin əldə edilməsində bu söz istifadə olunurdu.Bəzi qrup insanlar hansılar ki, hər şeylə maraqlanan insanlardır , cəhd göstərirlər ki, komputerlərdə öz ağıllarına uyğun olaraq yeniliklər və dəyişikliklər etsinlər.Özlərinin yazmış olduğu proqramlarla hər bir komputer mütəxəsisinin diqqətini cəlb edirlər.
1970 - Telefon Frikerləri və Cap'n Crunch
Frikerlər yerli və beynəlxalq telefon şəbəkələrini (setlərini)qıraraq(virtual yolla), pulsuz danışıq əldə edirlər.Frikerlərin atası Vyetnam ABŞ müharibəsinin iştirakçısı olmuş Con Dreyperdir.Con Dreyper frikerlik aləmində Cap'n Crunch ləqəbiylə məşhurdur.Günlərin birində Con Dreyper Cap'n Crunch adlı bir məkanda qutuda fit suvenir tapır, hansı ki, bu saatda 2600 hers (fizikada: rəqs tezliyi ölçü vahidi) səs yayır və AT və T kimi telefon şəbəkələrində elektrik siqnalları ilə üst-üstə düşürdü.O, ilk mavi qutunu ( BLUE BOX ) fitin içind ə yerlıəşdirir, hansı ki,telefonun mikrofonundakı fıştırıq pulsuz danışıq üçün şərait yaradırdı.Amma tezliklə Esquire jurnalı Mavi qutunun kiçik sirrləri adlı məqalə dərc edir.Həmin məqalədə onun quruluşu və istifadəsi göstərilmişdi.Bu cür qanunsuz işd ən daha şox ABŞ-ın dələduzları istifadə edirdilər.Mavi qutuların ev şəraitində istehsalına və onların satışında kollecdəki tələbə dostlar - Stiv Voznyak və Stiv Cobs məşğul idilər.Hansı ki, bu iki məşhur şəxs sonralar Alma komputerlərin (Apple Computer) əsasını qoyanlardan biri idilər.
1980 - Xakerliyin məlumat lövhəsi və xakerlərin cəmiyyəti
Telefon frikerləri bu cür uğurlu addımlardan sonra tezliklə kompüter xakerliyi ilə məşğul olmağa başlayırlar.Onlar ilk d əfə elektron lövhələrdəki elanları(BBS), Usenet xəbərlər qrupunun və elektron poçtların sınması kimi işl ərlə məşğul olmağa can atırlar və bunlara da nail olurlar.BBS, hərdən isə bunları "Sherwood Forest" və "Catch-22" də adlandırırlar, tezliklə xakerlərin görüş yerlərinə çevrilirlər.Onlar burada parolların sındırılması və kredit kartlarının nömrəsinin dəyişilməsini də sınaqdan keçirirlər. Elə bu ərəfələrdə dünya kiber tarixində ilk xaker qruplarının formalaşması baş verir.İlk xaker qrupları ABŞ -da "Legion of Doom" (Dağıdıcı legion) və Almaniyada "Chaos Computer Club"(Özbaşına komputer klubu) yaranır.1983 Uşaq oyunları , ilk film və ilk məhbus Uşaq oyunlarının əsasını qoyan isə Andres olmuşdur.Bu hadisə 1983-cü ilə təsadüf edir. Xakerlər haqqında ilk film Döyüş oyunları ("War Games") adı altında cəmiyyətə təqdim olundu.Baş qəhrəman olan xaker video oyun istehsalçısının kompüterinə daxil olur, hansı ki, hərbi nüvə münaqişəsi kimi görünürdü.Bir sözlə bu film hərbiyə aid idi.Bu cür filmlər müntəzəm şəkil alır və filmlərin təsiri nəticəsində kiber qəhrəman və anti-kiber qəhrəman psixologiyası insanlarda formalaşır. Elə həmin il 6 yeniyetmə həbs olunur.Onlar özlərini oğru dəstəsi 414 adlandırırdılar.Doqquz gün ərzində onlar 60 komputeri sıradan çıxartmışdılar.Onların arasında Los -Alamos nüvə araşdırma laboratoriyasının da komputeri var idi.
1984 - Xaker jurnalları
Müntəzəm olaraq 2600 adlı xaker jurnalı çap olunmağa başladı.Redaktor Emmanuel Qoldşteyn(Erik Korli onun əsl adıdır) əsas qəhrəman kimi yuxarıda qeyd etmiyim friker Cap'n Crunch -u götürürdü.Daha sonra Phrack jurnalı xakerlər və frikerlər üçün məsləhətlər və nümunələr dərc etməyə başladı. Hazırda dünyada 2600 jurnalı satışda olan ən məşhur və nüfuzlu jurnallardan biridir. 1985 - Kompüter istifadəsinə görə həbsxana Korporasiya və dövlət kompüterlərinin sürətlə və kütləvi sındırlıması ABŞ-ı narahat etməyə bilməzdi.Bu artıq bir təşvişə çevrilmişdi.Bunun da məntiqi nəticəsi kimi ABŞ Konqresi "Computer Fraud and Abuse Act" (Komputer Dələduzluğu və Həbs Aktı) adlı qanun qəbul etdi.Həmin qanuna görə komputerləri sıradan çıxaran şəxslər həbs olunurdu.
Azərbaycanın OCAQ Web Security komandası xalqımızın düşməni olan Mixail Qorbaçovun rəsmi saytını 20 yanvar faciəsinin il dönümünə görə sıradan çıxartdı.19-20 yanvar 2007 ci il tarixində baş verən bu hadisəni dünyanın bütün adlı-sanlı KİV-ləri işıqlandırdılar.
|